Συχνές ερωτήσεις

Πότε, κατά τη διδασκαλία της Ορθοδόξου Εκκλησίας, εμψυχώνεται το έμβρυο;

Όλοι οι Άγιοι Πατέρες συμφωνούν ότι η ψυχή και το σώμα δημιουργούνται ταυτόχρονα. Σύμφωνα, μάλιστα, με τη δογματική διδασκαλία της Εκκλησιάς μας, το έμβρυο εμψυχούται και συνιστά αυτοτελή ψυχοσωματική οντότητα «ἅμα τῇ συλλήψει» ή «ἐξ ἄκρας συλλήψεως» (από την πρωταρχική στιγμή της συλλήψεως ή γονιμοποιήσεως, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής[1]). Δεν νοείται δηλ., έστω κι απειροελάχιστο χρονικό διάστημα, σώμα άνευ ψυχής, ούτε ψυχή άνευ σώματος. Λέγει χαρακτηριστικά ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός: «Ἅμα (= ταυτόχρονα) δὲ τὸ σῶμα καὶ ἡ ψυχὴ πέπλασται‧ οὐ τὸ μὲν πρῶτον, τὸ δὲ ὕστερον».[2] Ο δε Άγιος Αναστάσιος ο Σιναΐτης προσθέτει: «Οὔτε γὰρ σῶμα πρὸ τῆς ψυχῆς ὑφίστατο, οὔτε ψυχὴ πρὸ τοῦ σώματος».[3] Και συμπληρώνει ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης: «Λείπεται οὖν μίαν καὶ τὴν αὐτὴν ψυχῆς τε καὶ σώματος ἀρχὴν τῆς συστάσεως οἴεσθαι»[4] [= «Συνάγουμε λοιπόν το συμπέρασμα ότι μία και η ίδια είναι η (χρονική) αρχή της συστάσεως της ψυχής και του σώματος»].
Η ξεκάθαρη αυτή ανθρωπολογική διδασκαλία της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας[5] θεμελιώνεται σαφώς πάνω στο Χριστολογικό δόγμα. Εφ’ όσον ο Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός ομολογείται «τέλειος Θεός καί τέλειος ἄνθρωπος ἐκ ψυχῆς λογικῆς καί σώματος» και μάλιστα «ἐξ ἄκρας συλλήψεως»,[6] άρα και ο «κατ’ εἰκόναν» Του δημιουργηθείς άνθρωπος,[7] είναι τέλειος άνθρωπος, με ψυχή και σώμα, ήδη από τη σύλληψή του.[8]

Υπάρχουν αντιφάσεις στην ελληνική νομοθεσία σχετικές με την αναγνώριση ανθρώπινης ζωής στο έμβρυο;

Η παλιμβουλία* του Ελληνικού Δικαίου για τις εκτρώσεις και τα δικαιώματα του εμβρύου

Η …ΑΜΒΛΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΩΣ

Παραθέτουμε μία μικρή νομική ανασκόπηση για την παλιμβουλία και την αντιφατικότητα του Ελληνικού δικαίου σχετικά με το καθεστώς των αμβλώσεων και για την έναρξη της ζωής, δηλαδή το χρονικό σημείο που ο άνθρωπος γίνεται υποκείμενο δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Τελικά, η αθώα ψυχή που δημιουργείται με τη σύλληψη δεν μπορεί να ησυχάσει τις ένοχες συνειδήσεις.

1. Ο νόμος δεν συμβαδίζει πάντοτε με το δίκαιο. Γι’ αυτό άλλωστε πολλές φορές προκύπτουν διαφωνίες και μεταξύ των νομικών για τη σκοπιμότητα νόμων, και άλλες φορές πάλι νόμοι κρίνονται αντισυνταγματικοί και αποδοκιμάζονται επισήμως από το Συμβούλιο της Επικρατείας, τον Άρειο Πάγο ή άλλα δικαστήρια. Πολλώ δε μάλλον η διδασκαλία της Εκκλησίας δεν είναι πάντοτε απαραίτητο να συμφωνεί με την φιλοσοφικές προϋποθέσεις του εκάστοτε νόμου.
2. Ειδικά για τον νόμο 1609/1986, που αποποινικοποίησε τις περισσότερες περιπτώσεις αμβλώσεων, πρέπει να παρατηρήσουμε ότι έρχεται σε αντίθεση με τη συνείδηση ιατρών που σέβονται τη ζωή του αγέννητου παιδιού, από τη σύλληψή του, και είναι εναντίον των εκτρώσεων για ηθικούς ή θρησκευτικούς λόγους.
3. Νομολογιακά κρίθηκε με την πολύ σημαντική υπ΄ αριθ. 452/1993 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Φλώρινας ότι επιτρέπεται για λόγους συνειδήσεως ένας ιατρός να απέχει από άμβλωσης.
   Το ίδιο όμως δεν θα συνέβαινε εάν ένας ιατρός αρνείτο να παράσχει βοήθεια σε τραυματία. Τότε θα διωκόταν ποινικά για παράβαση καθήκοντος.
   Επομένως από το Δικαστήριο αναγνωρίστηκε κατά κάποιον τρόπο και μία επιφύλαξη περί της αντικειμενικής ορθότητας του νόμου αυτού και υπέρ του δικαιώματος των διαφωνούντων πολιτών να μην τον εφαρμόζουν, πράξη που σε άλλες περιπτώσεις ιατρικών αρνήσεων θα ετιμωρείτο.
   
   Περισσότερα

Πώς η σεξουαλική αγωγή στα σχολεία μπορεί να συσχετιστεί με καλύτερη ενημέρωση και να μειώσει την συχνότητα των εκτρώσεων;

Η ερώτησή σας είναι εξαιρετικής σπουδαιότητας διότι θίγει το θέμα της πρόληψης της άμβλωσης μέσω της σωστής αγωγής και ενημέρωσης.
Πραγματικά η γνώση της ανατομίας και της φυσιολογίας του αναπαραγωγικού συστήματος στα δύο φύλα βοηθά τα νέα παιδιά να κατανοήσουν τη λειτουργικότητά του και τη βιολογική του σκοπιμότητα. Κατανοούν λοιπόν, πως η ανθρώπινη σεξουαλικότητα και η γενετήσια επαφή έχουν ως βιολογικό στόχο την γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο και τη δημιουργία ενός νέου οργανισμού. Κατανοούν επιπλέον ότι η δημιουργία του νέου ανθρώπου δεν είναι ατύχημα αλλά επιβεβαίωση της επιτυχημένης λειτουργικότητας των συγκεκριμένων ανατομικών δομών τους, δηλαδή ευτύχημα σύμφωνα με τη βιολογία.
Από αυτή λοιπόν την άποψη, η σωστή ενημέρωση βοηθά τους νέους που δεν γνωρίζουν ακριβώς την ανθρώπινη αναπαραγωγική διαδικασία να εξοικειωθούν με αυτή με όρους ιατρικής φυσιολογίας και να αντιμετωπίσουν το θέμα της τεκνογονίας σε ρεαλιστική βάση.
Το επόμενο όμως ερώτημα που τίθεται είναι: εκείνοι που έρχονται σε γενετήσια συνεύρεση και είναι ενημερωμένοι ότι θα προκύψει ένας νέος άνθρωπος από αυτήν, είναι σε θέση να τον αποδεχθούν και να τον υποστηρίξουν ή απλά επιθυμούν την ικανοποίηση της στιγμής και απαρνούνται το αποτέλεσμα της δικής τους επιλογής, δηλαδή το παιδί τους που δημιουργήθηκε;

Όταν κινδυνεύει η ζωή της μητέρας η έκτρωση μπορεί να είναι η λύση;

Λίγες και σπάνιες είναι οι περιπτώσεις που μπορεί να κινδυνεύει η ζωή της μητέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Θα τις αναφέρουμε και θα δούμε πως με την πρόοδο της ιατρικής επιστήμης μπορούν να αντιμετωπιστούν με επιτυχία. Η έκτρωση δεν είναι θεραπευτική μέθοδος και συνεπώς δεν μπορεί να δώσει λύση ή να σώσει τη ζωή της μητέρας.
Στις περιπτώσεις που η γυναίκα πάσχει από προϋπάρχουσα νόσο όπως βαριά καρδιοπάθεια, χρόνια νόσο του αναπνευστικού, χρόνιο αιματολογικό ή μεταβολικό πρόβλημα, νεφρική νόσο, χρόνια αναπηρία σωματική ή πνευματική, HIV/ AIDS, κάποιο αυτοάνοσο νόσημα ή ακόμη και καρκίνο, οφείλει να ακολουθήσει τις οδηγίες των θεραπόντων ιατρών που θα την προετοιμάσουν για εγκυμοσύνη πριν ακόμη μείνει έγκυος, με τροποποίηση της φαρμακευτικής αγωγής, ώστε να μην βλαφθεί ο νέος οργανισμός.
Αν η υγεία της γυναίκας είναι πολύ επιβαρυμένη ή η αγωγή που λαμβάνει για τη νόσο δεν είναι συμβατή με κύηση και δεν γίνεται να διακοπεί, ίσως της ζητηθεί να μην τεκνοποιήσει για κάποιο χρονικό διάστημα. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να μείνει έγκυος, κι όχι να μείνει και να κάνει έκτρωση, διότι και η έκτρωση ως χειρουργική πράξη με όλες τις σωματικές και ψυχικές της επιπτώσεις, είναι σίγουρο ότι θα κλονίσει την υγεία της.
Στις περιπτώσεις που οποιαδήποτε νόσος διαγιγνώσκεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τότε δίνονται θεραπείες συμβατές με την κύηση, και υπάρχουν τέτοιες στις μέρες μας για όλα τα νοσήματα ακόμη και για τον καρκίνο. Όταν το έμβρυο να καταστεί βιώσιμο γεννιέται πρόωρα και με ασφάλεια, ώστε αμέσως μετά η μητέρα να λάβει και άλλα ισχυρότερα φάρμακα ή να χειρουργηθεί. Εδώ πρέπει να τονίσουμε την ανάγκη ετήσιου προληπτικού ελέγχου στη γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας, ώστε οποιαδήποτε παθολογική κατάσταση να διαγιγνώσκεται εγκαίρως και να θεραπεύεται πριν την εγκυμοσύνη.

Πόσο κατακριτέα κρίνεται μια έκτρωση από γυναίκα θύμα βιασμού;

Η εγκυμοσύνη είναι πιθανή μετά από βιασμό. Οποιαδήποτε γυναίκα ευρισκομένη σε αναπαραγωγική ηλικία, υποστεί βιασμό από άνδρα με αναπαραγωγική ικανότητα, είναι πιθανόν να καταστεί έγκυος από τον άνδρα αυτό.

Rebecca Kiessling, δικηγόρος, ομιλήτρια,
συγγραφέας, ιδρύτρια του κινήματος
Pro-life Concieved in Rape.

Τα στοιχεία για την Ελλάδα δεν είναι επακριβώς γνωστά υπάρχουν αναφορές πως ξεπερνούν τις 4.500 το χρόνο. Η συχνότητα με την οποία μια γυναίκα μένει έγκυος μετά από βιασμό, υπολογίζεται από 1 ως 5 εγκυμοσύνες ανά 100 βιασμούς. Τα στοιχεία αυτά είναι βέβαια κατά προσέγγιση.

Ο βιασμός μπορεί να προέρχεται από άτομο του άμεσου φιλικού ή οικογενειακού περιβάλλοντος, από κατά συρροήν βιαστή ή και από άλλα άτομα. Πραγματοποιείται συνήθως σε φάσεις που υπάρχει χαλάρωση της εγρήγορσης και μετά από χρήση αλκοόλ ή ναρκωτικών, αφορά ανήλικα κορίτσια, έγγαμες γυναίκες, έφηβες, εκδιδόμενες γυναίκες, γυναίκες αιχμαλώτους πολέμου κτλπ.
Οι συνέπειες για τη γυναίκα είναι εξαιρετικά οδυνηρές, τόσο οι ψυχολογικές όσο και οι σωματικές. Περιλαμβάνουν αισθήματα ταπείνωσης, ενοχής, ψυχικής ισοπέδωσης, κατάθλιψη, οργή, αηδία, αυτομομφή. Ακολούθως δύνανται να εμφανίσουν διαταραχές στις σχέσεις τους με τους γύρω τους, στη σεξουαλική τους ζωή, αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές και αδυναμία να ανταποκριθούν στις απλές καθημερινές απαιτήσεις. Μαζί με τις ψυχικές συνέπειες συνυπάρχουν και σωματικές βλάβες και επιπλέον σοβαρές κακώσεις στα γεννητικά τους όργανα. Είναι δε πιθανόν ότι έχει μεταδοθεί σ’ αυτές και κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα.

Τι μπορούμε να κάνουμε για τη στήριξη κάθε γυναίκας που πιέζεται για έκτρωση;

Ήδη υπάρχουν συλλογικές προσπάθειες που στηρίζουν ηθικά-συμβουλευτικά και υλικά κάθε έγκυο γυναίκα που πιέζεται για έκτρωση και επιθυμεί να κρατήσει το μωράκι της. Μπορούμε, λοιπόν, να ενισχύσουμε αυτές τις προσπάθειες, είτε οικονομικά, είτε με όποιον άλλο τρόπο θα μας υποδείξουν.

Ταυτόχρονα, εάν μας γίνει γνωστό κάποιο περιστατικό γυναίκας που χρειάζεται συμπαράσταση προκειμένου να μην προβεί σε έκτρωση, να την ενημερώσουμε και να την προτρέψουμε να απευθυνθεί στους Συλλόγους αυτούς για ενημέρωση και βοήθεια.

Οι Σύλλογοι–Φορείς οι οποίοι ενισχύουν γυναίκες που, ενώ πιέζονται για έκτρωση, επιθυμούν να γεννήσουν το μωρό τους, είναι οι εξής:

• Κίνημα «Αφήστε με να ζήσω!»: Ακαδημίας 78Δ, 106 78 Αθήνα, τηλ. 210.3802615, email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., Ιστοσελίδα: https://www.afistemenaziso.gr/
  
• Πανελλήνιος Σύνδεσμος Προστασίας Αγέννητου Παιδιού (ΠΑ.ΣΥ.Π.Α.Π.): Ακαδημίας 78Δ, 106 78 Αθήνα, τηλ. 210.3822586, FAX 210.3839509, email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., Ιστοσελίδα: www.pefip.gr
  
• Ορθόδοξο Εκκλησιαστικό Ίδρυμα «Ο Ευαγγελιστής Μάρκος», Ξενώνας φιλοξενίας Αγάμων Μητέρων «Το σπίτι της Μαρίας»: Τ.Θ. 60060 – 570 01 Θέρμη Θεσσαλονίκης, 2310.461145, 2310.462744, FAX 2310.463455, κιν. 697304872, Ιστοσελίδα: http://agmarkos.blogspot.gr
  
• Σύλλογος Προστασίας Αγέννητου Παιδιού Πάτρας: Μητροπολίτου Νεοφύτου 14, 263 31 Πάτρα, τηλ. 2610.225675, email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., Ιστοσελίδα: www.agenitopaidi.gr
  
• Σύλλογος Προστασίας Αγέννητου Αγία Εμμέλεια: Ελευθερούπολη, τηλ. 699.308.9888, email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., Ιστοσελίδα: https://agiaemelia.blogspot.com/